İlcamül Avam an İlmil Kelam Yeni Dizgi

İlcâmü’l-Avâm, Hüccetü’l-İslâm İmâm-ı Gazzâlî Rahimehüllâh’ın vefatından kısa bir süre önce kaleme aldığı; Haşviyye mezhebi mensuplarının teşbih ve tecsîme dair görüşlerini eleştirilerek kendilerinin Selef’in temsilcisi oldukları yolundaki iddialarını reddettiği kıymetli eseridir. Bu güzide eserde, Kur’ân-ı Kerîm ve hadîs-i şeriflerde geçen müteşâbih lafızların nasıl anlaşılması gerektiğine dair naklî ve aklî deliller zikredilerek beyan olunmuş ve ehil olmayan kimselerin bu meseleler ile meşgul olmamaları gerektiği ifade edilmiştir.

ÖZETLE İLCÂMÜ’L-AVÂM ESERİ

Eserin tam adı; İlcâmü’l-‘Avâm ‘an ‘İlmi’l-Kelâm’dır. Eş‘arî kelâmcısı, Şâfiî fakihi, mutasavvıf ve bir çok ilimde mütebahhir olan İmâm-ı Gazzâlî Rahimehüllâh tarafından; genelde müteşâbihat konusu hakkında özelde ise Haşviyye mezhebi mensuplarının teşbih ve tecsîme dair görüşlerini eleştirilerek kendilerinin Selef’in temsilcisi oldukları yolundaki iddialarını reddetmeye dair kaleme aldığı nadide eseridir. Gazzâlî Rahimehüllâh, bu risalesinde Kur’ân-ı Kerîm ve hadîs-i şeriflerde geçen müteşâbih lafızların nasıl anlaşılması gerektiğine dair naklî ve aklî deliller zikredip beyan etmiştir. Ayrıca ehil olmayan avam kimselerin bu (müteşabih) meseleler ile meşgul olmamaları gerektiğini ve âlimlerin bu hususta kendilerine yöneltilen sorulara karşı insanları, ibadet ve şer‘î ilimleri öğrenmek gibi daha faydalı işlere yönlendirmesinin gerekli olduğunu ifade etmiştir. İlcâmü’l-‘Avâm ‘an ‘İlmi’l-Kelâm, üç kısımdan oluşmaktadır. Birinci bölümde; Selef (sahâbe ve tâbiîn)’in teşbih ve temsil konusundaki gerçek görüşü açıklanmıştır. İkinci bölümde; aklî ve naklî deliller zikredilerek Selef’in görüşünün hak, ona karşı olan görüşlerin ise bid‘at olduğu ifade edilmiştir. Üçüncü bölümde; konuyla alakalı bazı meseleler tartışılmış, hadislerde zikredilen teşbih ve temsili çağrıştıran kavramların neden yer almış olabileceğine değinilmiş, bu husustaki yanlış kanaatlerin nasıl düzeltilebileceği beyan edilmiş ve tasdikin mertebeleri gibi konulara yer verilmiştir.